Polityka pieniężna

Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o utrzymaniu stóp procentowych na dotychczasowych poziomach: stopa referencyjna 1,50%, stopa lombardowa 2,50%, stopa depozytowa 0,50%, stopa redyskonta weksli 1,75%. W komunikacie Rada podtrzymała ocenę, że w świetle dostępnych danych i prognoz obecny poziom stóp sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu. W ocenie RPP w kolejnych kwartałach inflacja pozostanie umiarkowana, ryzyko trwałego przekroczenia celu inflacyjnego w średnim okresie jest ograniczone, zaś inflacja bazowa pozostaje niska, mimo przyspieszenia dynamiki płac w gospodarce. Z kolei wg sprawozdania z październikowego posiedzenia RPP w opinii części członków Rady, jeśli napływające w kolejnych kwartałach dane i prognozy wskazywałyby na silniejszą od obecnych oczekiwań presję inflacyjną, wówczas uzasadnione może być rozważenie podwyższenia stóp procentowych. W gospodarce światowej możemy zaobserwować ożywienie koniunktury. Powodem tego są m.in.: ożywienie w handlu międzynarodowym, poprawa sytuacji na rynku pracy, dobre nastroje. Dynamika wzrostu gospodarczego w USA pozostaje na tym samym poziomie, zaś w Chinach nieznacznie spadła. Poziom inflacji pozostaje stabilny mimo ożywienia. EBC, zgodnie z oczekiwaniami, nie zmienił stóp procentowych, pozostawiając główną z nich na poziomie 0,0% i poinformował, że od stycznia 2018 r. skala programu zakupu aktywów wyniesie 30 mld EUR miesięcznie i że będzie on kontynuowany do września 2018 r. lub dłużej w razie potrzeby. EBC podtrzymał jednocześnie chęć utrzymania stóp na obecnych poziomach przez dłuższy czas po zakończeniu programu skupu aktywów. W komentarzu do decyzji M. Draghi stwierdził, że nadal potrzebny jest wysoki poziom wsparcia monetarnego dla gospodarki, zaś ryzyka dla wzrostu nadal związane są z czynnikami globalnymi i rynkiem walutowym. Prezes EBC dodał, że decyzja nie była jednomyślna i były różnice co do tego, czy wyznaczyć datę końcową obowiązywania programu skupu aktywów.

Z kolei na listopadowym posiedzeniu Federalny Komitet Operacji Otwartego Rynku pozostawił przedział stóp funduszy federalnych bez zmian na poziomie 1,00-1,25%. W opinii Fed gospodarka USA rozwija się w solidnym tempie, mimo negatywnego wpływu huraganów. W komunikacie podkreślono, że program normalizacji bilansu trwa, zaś wielu uczestników komitetu uznało, że kolejna podwyżka stóp w tym roku jest nieunikniona. Ponadto, na początku listopada prezydent Donald Trump na początku listopada ogłosił, że następcą Janet Yellen, której kadencja na stanowisku prezesa Fed upływa 31 stycznia 2018 r., będzie Jerome Powell.

Pomimo wzrostu cen żywności i ropy naftowej, obserwuje się niską presją inflacyjną w wielu krajach. Według RPP wrażliwość cen ropy naftowej na zmiany koniunktury i decyzje OPEC maleje. Przyczyną tego jest wykorzystywanie złóż łupkowych w Stanach Zjednoczonych i wysoki poziom zapasów ropy.

Podczas gdy w USA obserwujemy wzrost rentowności obligacji skarbowych, w Polsce pozostają one na mniej więcej tym samym poziomie. Możemy jednak zaobserwować wzrost cen akcji, co jest zgodne ze światowym trendem. Indeksy giełdowe w USA i Niemczech osiągnęły najwyższy poziom w historii.Indeks giełdowy szerokiego rynku w Polsce zbliżył się do poziomu z 2007 roku. Dobra koniunktura w Polsce i na świecie sprzyjała napływowi kapitału do Polski, co z kolei przyczyniło się do aprecjacji złotego. Międzynarodowa pozycja inwestycyjna jest ujemna i poziom inwestycji zagranicznych zwiększa się (dane za kwartał II). Fakt, że znaczną  jej część stanowią FDI i inwestycje portfelowe redukuje wrażliwość Polski na szoki zewnętrzne. Oznacza to, że Polska nie będzie musiała spłacać zobowiązań z tytułu tych inwestycji. Poza tym oficjalne aktywa rezerwowe, które od IV kwartału 2016 r. do II kwartału bieżącego roku ulegają zmniejszeniu, ale nadal pozostają na wysokim poziomie. Wzrostowi PKB towarzyszy wzrost kredytów dla sektora niefinansowego. Największą rolę odgrywają tu kredyty dla gospodarstw domowych. Dynamika wzrostu kredytów konsumpcyjnych jest wyższa od kredytów mieszkaniowych. Podwyżka stóp procentowych NBP mogłaby mieć negatywny wpływ na rynek mieszkaniowy w Polsce, na którym obserwujemy ożywienie. Obserwowany wzrost kredytów dla przedsiębiorstw może świadczyć o optymizmie i być związane z ożywioną koniunkturą. Wzrost podaży M3 spowolnił. W III kw. Wyniósł on 5,7%, co odpowiada spadkowi o 1,7 pp w stosunku do kwartału poprzedniego. Przyczyną tego jest spadek zadłużenia netto sektora rządowego w bankach. Efekt ten jest silniejszy niż rosnąca akcja kredytowa.

Polska wykazuje nadwyżkę handlową. Saldo obrotów bieżących obniżyło się w porównaniu do I kw. Najważniejszym partnerem handlowym Polski są nadal Niemcy, pozostające liderem eksportu w Europie. Naszemu zachodniemu sąsiadowi zarzuca się odpowiedzialność za nierównowagę panującą w UE.

Gabinet Cieni RPP postanowił podnieść stopy procentowe o 0,25 punktów bazowych, co miałoby zapewnić równowagę makroekonomiczną. Pomimo, że RPP postanowiła o pozostawieniu stóp procentowych na tym samym poziomie, decyzja jest zgodna z niektórymi opiniami pojawiającymi się podczas dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym w listopadzie. W raporcie o inflacji czytamy, że podniesienie stóp procentowych może być konieczne w obliczu rosnącej dynamiki płac i korzystnej koniunktury.