Budżet państwa na koniec września br. zanotował 3,8 mld zł nadwyżki. Taka sytuacja, w której pojawia się dodatnie salo budżetu za okres od stycznia do września występuje pierwszy raz od 2007 roku. Jednak sektor finansów publicznych powoli wchodzi w deficyt. Według szacunkowych danych Ministerstwa Finansów deficyt sektora finansów publicznych po trzecim kwartale 2017 wyniesie około miliarda złotych. Warto jednak poczekać z nadmiernym optymizmem na dalsze dane ze względu na to, iż na wynik sektora finansów publicznych silnie rzutuje sezonowość, szczególnie widoczna po stronie wydatków samorządów, które realizują prawie 1/3 całorocznych wydatków w ostatnim kwartale. Dodatkowo za okres styczeń- wrzesień 2017 roku dochody wyniosły 262,3 mld zł, co stanowi 80,6% planu na cały rok, a wydatki wyniosły 258,5 mld zł tj.67,2% planu.
Widocznie lepsza sytuacja w trzech pierwszych kwartałach 2017 roku w porównaniu do analogicznego okresu 2016 roku spowodowana jest wzrostem wpływów podatkowych ze wszystkich głównych podatków. Szczególnie widoczne jest to we wpływach z tytułu podatku VAT, które były wyższe o około 22,4 mld zł r/r tj. 23,3%. Wzrost wpływów z tytułu tego podatku spowodowany jest dobrą koniunkturą gospodarczą, w szczególności zwiększoną konsumpcją, znacznie pogłębioną przez program 500+, jak i poprawą w ściągalności danin publicznych. Jak szacuje firma doradcza PwC w 2017r. luka podatkowa w VAT będzie o 13 mld zł mniejsza niż w zeszłym roku. Istotny wzrost można zaobserwować również w kategorii podatku CIT. Tutaj dochody zwiększyły się o 2,6 mld zł tj. 12,6% r/r. Wynik ten spowodowany jest głównie dużo niższymi wpływami z tytułu podatku dochodowego w roku 2016. Szacuje się, że owe wpływy były niższe o co najmniej 2,8 mld zł. Ten deficyt wpływów jest przez Ministerstwo Finansów wyjaśniany przez wzrost kosztów pracy i wykorzystaniem ulgi na badania i rozwój. Statystyki jednak tego nie potwierdzają. Natomiast Radosław Krupa z EY tłumaczy to chęcią wykorzystania legalnych mechanizmów optymalizacji podatkowych przed wejściem w życie przepisów pozwalających fiskusowi zakwestionować sztuczne transakcje zmierzające do redukcji podatku.
Rząd odnosi pewne sukcesy związane z uszczelnieniem systemu podatkowego, jednak nie może spocząć na laurach i musi działać w kierunku zwiększenia wpływów, by zaspokoić rosnące potrzeby wydatkowe związane z kontynuacją programu 500+, jak i niezwykle kosztownej reformy obniżającej wiek emerytalny. Według szacunków wiceministra finansów Leszka Skiby właśnie na 2018 rok przypadnie największy efekt reformy wieku emerytalnego i owa reforma może kosztować podatników nawet 10 mld zł.
Rząd już teraz planuje uchwalić akty prawne, które zabezpieczą dodatkowe dochody na przyszły rok. Od stycznia 2018r. zniesiony zostanie górny limit składek, co według planów ma dostarczyć około 5,4 mld zł. Dodatkowo procedowane są projekty ograniczający możliwości optymalizacji podatkowej firm pożyczkowych z zagranicznym kapitałem oraz wprowadzający mechanizm podzielonej płatności. Ta ostatnia zmiana ma dać budżetowi w przyszłym roku 2 mld zł, a po dwóch kolejnych latach aż 9 mld zł.
Janusz Pięta
Be the first to comment on "Polityka fiskalna"