Europa – raport

Unia Europejska i Japonia bliskie umowy ws. wolnego handlu

W czasie lipcowej wizyty w Brukseli japońskiego premiera Shinzo Abe, potwierdzono porozumienie polityczne ws. umowy o wolnym handlu. Ogłoszenie politycznego porozumienia w sprawie umowy nie oznacza, że wszystkie szczegóły zostały już ustalone, choć jest zgoda co do okresów przejściowych we wrażliwych sektorach oraz znoszenia taryf i kontyngentów.

W najbliższych miesiącach opracowywana będzie ostateczna treść umowy. W tym czasie będą trwały rozmowy nad kwestiami dotąd nierozwiązanymi, m.in. sądem inwestycyjnym (który w Europie wzbudza sporo emocji) czy przepływem danych. Następnie układ czekać będzie na ratyfikację.

Po wygaśnięciu wszystkich okresów przejściowych umowa ma znosić cła na 99 proc. handlu pomiędzy UE a Japonią.

Umowa przewiduje także m.in. 7-letni okres przejściowy, podczas którego stopniowo mają być znoszone cła na samochody. Zależało na tym firmom ze Starego Kontynentu, zwłaszcza z Niemiec i Francji. Obecnie auta z Japonii są sprzedawane w UE z 10-procentowym cłem.

Z perspektywy Polski szczególnie ważne jest otwarcie japońskiego rynku na produkty rolne. Zyskać mogą producenci wieprzowiny, bo Japończycy mocno chronią obecnie ten segment rynku. Według opracowań KE, unijny eksport żywności przetworzonej do Japonii może się zwiększyć dzięki umowie niemal trzykrotnie.

W pierwszym roku prezydentury Donalda Trumpa Stany Zjednoczone wyszły z Partnerstwa Transpacyficznego (TPP), którego częścią jest Japonia, oraz zamroziły rozmowy nad układem unijno-amerykańskim TTIP. Instytucje unijne podkreślają, że nowe porozumienie wyśle silny sygnał do reszty świata, że dwie bardzo duże gospodarki przeciwstawiają się protekcjonizmowi, a wolny handel pozostaje jednym z najlepszych narzędzi, aby kształtować globalizację.

UE zdjęła procedurę nadmiernego deficytu z kolejnych państw członkowskich

Ministrowie finansów państw UE zdecydowali zgodnie z rekomendacją Komisji Europejskiej o zamknięciu procedur nadmiernego deficytu wobec Chorwacji i Portugalii.

Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący KE ds. euro, podkreślił przy tej okazji, że sytuacja finansów publicznych państw Unii cały czas się poprawia. Po decyzji w sprawie Lizbony i Zagrzebia jedynie cztery państwa członkowskie – Francja, Wielka Brytania, Hiszpania i Grecja – są nadal objęte procedurą nadmiernego deficytu. Ateny uzyskały już pozytywną rekomendację od KE ws. zamknięcia procedury, a Francja i Hiszpania najpóźniej w przyszłym roku również zredukują swoje deficyty do poziomu niższego niż 3% PKB.

Dla porównania, przed sześcioma laty postępowanie było otwarte wobec 24 państw członkowskich (w czasie kryzysu jedynie Luksemburg, Szwecja i Estonia uchroniły się od jego wszczęcia). Polska była objęta procedurą w latach 2009-2015.

Procedura jest nakładana na kraj, kiedy jego deficyt oraz prognozy na następne lata przekroczą 3% PKB. Podczas trwania procedury rząd musi podjąć odpowiednie działania korygujące, które są mu narzucane przez grono unijnych ministrów finansów. Jeśli kraj nie zastosuje się do zaleceń Rady UE, może spotkać się z karami finansowymi.

Jakub Czugała