Azja – raport (08.2017)

CHINY

Dobre tempo wzrostu PKB w II kwartale, eksport i import w lipcu rozczarowały

Chińska gospodarka wzrosła w II kwartale 2017 r. 6,9 % r/r, wobec 6,8% konsensusu rynkowego i 6,9% w I kwartale. Wskazuje to na utrzymanie dobrego tempa wzrostu gospodarki Państwa Środka, pomimo zabiegów władz, które prowadzą działania ograniczające dostępność finansowania, aby nie dopuścić do narastania baniek spekulacyjnych.

Rozczarował za to eksport, który w ujęciu dolarowym wzrósł w lipcu o 7,2 % r/r. Miesiąc wcześniej było to 11,3%, a średnie rynkowe oczekiwania wynosiły 10,9%. Z kolei import zwiększył się w porównaniu do lipca 2016 r. o 11% – wyraźnie wolniej niż w czerwcu (17,2%) i wolniej niż oczekiwali analitycy (16,6%). W ujęciu nominalnym wartość dóbr sprzedanych za granicę sięgnęła 193,6 mld dolarów, natomiast do Chin napłynęły towary za 146,9 mld, co dało nadwyżkę handlową w wysokości 46,7 mld. Lipiec był piątym miesiącem wzrostu nadwyżki z rzędu. W tym roku największymi partnerami handlowymi Państwa Środka są USA (wartość wymiany handlowej wyniosła 317,7 mld dolarów), Japonia (169,9) i Korea Południowa (152,3). Najwyższą nadwyżkę w handlu dwustronnym Chiny notują ze Stanami Zjednoczonymi (142,8).

Run na Linshang Bank i sytuacja sektora bankowego w Chinach

Setki Chińczyków starały się przed kilkoma dniami wycofać środki z Linshang Banku. Run na oddział banku w Linyi wywołała plotka, że problemy miejscowej firmy (masowe zwolnienia i zamknięcie linii produkcyjnej) mogą doprowadzić go do upadku. Zwolnieni pracownicy Shandong Sanwei Oil Group rozpowszechniali informację, że firma zbankrutuje, nie spłacając kredytów zaciągniętych w banku. W szczytowym momencie pod placówką zgromadziło się ponad 500 deponentów, którzy chcieli natychmiast wycofać pieniądze ze swoich kont. Menedżerowie wytłumaczyli sytuację klientom i większość z nich opuściła bank bez wypłacania pieniędzy.

Powyższa sytuacja, mimo, że jej skala była niewielka, jest dobrym pretekstem do pobieżnej analizy sytuacji sektora bankowego w Chinach, który jest uważany za potencjalne zarzewie kryzysu. Szczególne obawy budzi sytuacja mniejszych banków w Państwie Środka, od których pomocy zależy byt wielu ogromnych, nierentownych firm. Niewielkie banki udzielają takim przedsiębiorstwom pożyczek na spłatę kredytów i podtrzymanie bieżącej działalności, działając na polecenie władz Pekinu. Władze obawiają się bowiem, że upadek firm zatrudniających tysiące Chińczyków doprowadziłby do wybuchu społecznego niezadowolenia na wielką skalę. Pompowanie długu pozwala także na utrzymanie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego.

W latach 2009-16 stosunek zadłużenia państwa, obywateli i instytucji niefinansowych do PKB wzrósł z 141% do 257%. W ostatnim czasie władze w Pekinie zaczęły podejmować pierwsze działania mające na celu ograniczenie narastania długów.

JAPONIA

Szósty kwartał wzrostu japońskiego PKB

Wzrost japońskiego produktu krajowego brutto w II kwartale 2017 r. wyniósł 2,0 % r/r oraz 1,0% k/k. W ten sposób PKB Japonii w ujęciu kwartalnym wzrosło szósty kwartał z rzędu, co jest najdłuższą serią od 2006 roku.

Jednakże struktura japońskiego wzrostu gospodarczego nie wygląda już tak optymistycznie. Głównym bodźcem wzrostu gospodarczego jest ogromny wzrost inwestycji publicznych (+21,9% r/r), będący efektem uchwalonego rok temu programu stymulacyjnego. W ślad za wydatkami rządowymi poszły także inwestycje prywatne, które urosły o 9,9% r/r oraz konsumpcja prywatna. Zawiódł główny silnik japońskiej gospodarki – eksport spadł o 1,9%  r/r i był to najgorszy rezultat od czterech kwartałów.

Porozumienie polityczne UE z Japonią w sprawie wolnego handlu

Unia Europejska i Japonia osiągnęły polityczne porozumienie w sprawie umowy o wolnym handlu – ogłosiła komisarz UE ds. handlu Cecilia Malmstroem po spotkaniu z szefem japońskiej dyplomacji.

Po wygaśnięciu wszystkich okresów przejściowych umowa ma znosić cła na 99 proc. handlu pomiędzy UE a Japonią. Między partnerami wypracowano również zgodę co do znoszenia taryf, kontyngentów na określone towary i okresów przejściowych we wrażliwych sektorach. Umowa przewiduje między innymi 7-letni okres przejściowy, podczas którego stopniowo mają być znoszone cła na samochody. Dla unijnego przemysłu samochodowego, zwłaszcza we Francji i Niemczech, sprawa ta była bardzo ważna. Obecnie auta z Japonii są sprzedawane w UE z 10-procentowym cłem, co zmniejsza ich konkurencyjność.

Po ogłoszeniu politycznego porozumienia prawnicy i tłumacze będą mieli kilka miesięcy na opracowanie tekstu. W tym czasie będą trwały rozmowy nad nierozwiązanymi kwestiami takimi jak sąd inwestycyjny czy przepływ danych. Gdy układ będzie już gotowy, czekać go będzie jeszcze proces ratyfikacji.

Japonia jest drugim partnerem handlowym UE w Azji, po Chinach, i szóstym na świecie. Wspólnie z Japonią UE odpowiada za ponad jedną trzecią światowego handlu. Instytucje unijne podkreślają, że nowe porozumienie wysyła silny sygnał do reszty świata, że dwie bardzo duże gospodarki przeciwstawiają się protekcjonizmowi i stawiają na wolny handel.

Rafał Chmura