W październiku 2020 r. saldo rachunku bieżącego przyjęło wynik dodatni i wyniosło 10,2 mld zł. Na jego wartość złożyły się dodatnie salda obrotów towarowych (7,9 mld zł) i usług (9,2 mld zł) oraz ujemne saldo dochodów pierwotnych (6,4 mld zł) i dochodów wtórnych (0,5 mld zł). W analogicznym miesiącu 2019 r. saldo rachunku bieżącego było również dodatnie i wyniosło 1,0 mld zł. Łączne saldo rachunku bieżącego i kapitałowego w analizowanym miesiącu było dodatnie i wyniosło 19,0 mld zł. W ostatnich miesiącach eksport charakteryzuje wyraźna tendencja wzrostowa. W październiku br. oszacowana wartość eksportu towarów wyniosła 104,3 mld zł, po raz pierwszy przekraczając 100 mld zł miesięcznie. Wartość ta zwiększyła się o 9,5% r./r., co było najwyższym wzrostem w 2020 r. Skalę wzrostu eksportu ograniczyła mniejsza liczba dni roboczych w porównaniu z rokiem poprzednim. Większy w porównaniu z rokiem poprzednim był eksport baterii samochodowych, silników samochodowych, urządzeń łączności bezprzewodowej, odbiorników telewizyjnych, a także odzieży i wyrobów tytoniowych. W październiku import osiągnął wartość 96,4 mld zł, co oznacza wzrost o 1,9% r./r. Wzrost importu związany był przede wszystkim ze zwiększeniem przywozu odzieży i medycznych testów diagnostycznych. Po raz pierwszy od początku pandemii zwiększyła się wartość importu nowych samochodów osobowych. Natomiast w kierunku obniżenia wartości przywozu silnie oddziaływał dalszy spadek importu ropy (o blisko 50% r./r.). Obok niższych cen w porównaniu z 2019 r., spadek wpłynął na zmniejszenie wartości dostaw. Spadkowi importu ropy towarzyszyło zmniejszenie wartości przywozu pozostałych paliw. W wyniku utrzymującej się dużej różnicy między dynamiką eksportu i importu kontynuowana była tendencja do powiększania się dodatniego salda w obrotach towarowych. W październiku 2020 r. wyniosło ono 7,9 mld zł, było więc o 7,2 mld wyższe w porównaniu z rokiem poprzednim.
Od początku 2020 r. saldo w handlu towarami wyniosło 43,7 mld wobec 1,1 mld zł w okresie styczeń-październik 2019 r. Przychody z tytułu eksportu usług wyniosły 23,5 mld zł i w porównaniu z październikiem 2019 r. zmniejszyły się o 1,3 mld zł, tj. o 5,1%. Wartość rozchodów wyniosła 14,3 mld zł i była niższa o 1,1 mld zł, tj. o 7,4%. W porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku w przychodach odnotowano spadek w podróżach zagranicznych o 49,9%, natomiast w usługach transportowych nastąpił wzrost o 10,6%, a w pozostałych usługach o 1,1%. Po stronie rozchodów podróże zagraniczne zmniejszyły się o 19,3%, pozostałe usługi o 9,0%, a usługi transportowe wzrosły o 5,5%. Saldo dochodów pierwotnych było ujemne i wyniosło 6,4 mld zł. Dochody zagranicznych inwestorów bezpośrednich z tytułu ich zaangażowania kapitałowego w polskich podmiotach wyniosły 5,7 mld zł. Na pozycję tę złożyły się wypłaty dywidend z zysku za 2019 r. (1,9 mld zł), reinwestowane zyski (3,2 mld zł) oraz odsetki od pozostałych instrumentów dłużnych (0,6 mld zł). Na wysokość ujemnego salda dochodów oddziaływało również saldo dochodów z inwestycji portfelowych, które było ujemne i wyniosło 0,8 mld zł.
W październiku 2020 r. przychody z tytułu dochodów wtórnych wyniosły 2,2 mld zł i w porównaniu z analogicznym okresem 2019 r. zmniejszyły się o 0,1 mld zł. Rozchody wyniosły 2,7 mld zł i w porównaniu z październikiem 2019 r. pozostały na zbliżonym poziomie. Na ujemne saldo dochodów wtórnych (0,5 mld zł) złożyło się ujemne saldo sektora rządowego (1,1 mld zł) oraz dodatnie saldo pozostałych sektorów (0,6 mld zł). Przychody z tytułu dochodów wtórnych pozostałych sektorów ukształtowały się na poziomie 1,5 mld zł, a rozchody wyniosły 1,0 mld zł. Napływ środków z budżetu Unii Europejskiej wyniósł 9,0 mld zł i prawie w całości został zarejestrowany w rachunku kapitałowym.
W październiku br. na wartość obrotów rachunku finansowego istotnie wpłynęła likwidacja struktury związanej z tzw. kapitałem w tranzycie. Rezultatem tych działań był zarejestrowany spadek zarówno po stronie aktywów, jak i pasywów w inwestycjach portfelowych. Dodatkowo, ze względu na niezakończony do końca miesiąca proces rozliczeń tej transakcji, w aktywach i pasywach pozostałych inwestycji odnotowano wzrost należności i zobowiązań z tego tytułu.
W październiku 2020 r. inwestycje nierezydentów w Polsce zwiększyły się o 5,7 mld zł. Na wartość tej pozycji złożyły się dodatnie salda pozostałych inwestycji oraz inwestycji bezpośrednich, oraz ujemne saldo inwestycji portfelowych. Inwestycje bezpośrednie nierezydentów zwiększyły się o 3,3 mld zł. Na saldo tej pozycji złożył się wzrost zobowiązań z tytułu reinwestycji zysków, które były dodatnie i wyniosły 3,2 mld zł, instrumentów dłużnych o 0,4 mld zł, oraz spadek wartości akcji i innych form udziałów kapitałowych o 0,3 mld zł. Zobowiązania z tytułu inwestycji portfelowych zmniejszyły się o 40,9 mld zł, głównie z tytułu opisanej wyżej likwidacji struktury związanej z “kapitałem w tranzycie”, które zmniejszyło wartość udziałowych papierów wartościowych o 37,6 mld zł. Nierezydenci zmniejszyli swoje aktywa w postaci dłużnych papierów wartościowych rezydentów o 3,3 mld zł. Pozostałe inwestycje po stronie pasywów zwiększyły się o 43,4 mld zł. Wpływ na wartość tej pozycji miały pozostałe sektory, które zwiększyły swoje zobowiązania o 39,0 mld zł, głównie za sprawą wspomnianej już likwidacji struktury związanej z “kapitałem w tranzycie”. Zobowiązania sektora rządowego i samorządowego wzrosły o 5,8 mld zł za sprawą otrzymanych przez rząd i samorządy kredytów. NBP również zwiększył swoje zobowiązania o 2,3 mld zł, głównie z tytułu przeprowadzonych transakcji repo. Zobowiązania sektora bankowego zmniejszyły się o 2,7 mld zł, z tytułu zmniejszenia się depozytów nierezydentów oraz pozostałych pasywów.
Dodatnie saldo inwestycji rezydentów za granicą (wzrost aktywów) wyniosło 30,9 mld zł. Na wartość tego salda złożyły się dodatnie salda oficjalnych aktywów rezerwowych, pozostałych inwestycji, inwestycji bezpośrednich i pochodnych instrumentów finansowych oraz ujemne saldo inwestycji portfelowych. W wyniku transakcji własnych oraz transakcji zrealizowanych na rzecz klientów NBP oficjalne aktywa rezerwowe zwiększyły się o 14,8 mld zł. Saldo inwestycji bezpośrednich było dodatnie i wyniosło 3,6 mld zł. Na saldo tej pozycji istotnie wpłynął wzrost należności z tytułu instrumentów dłużnych o 3,1 mld zł. Aktywa ujęte w pozostałych inwestycjach zwiększyły się o 39,7 mld zł. Na wysokość tego salda istotnie wpłynęły transakcje pozostałych sektorów, na które wpływ miały transakcje likwidacji struktury związanej z “kapitałem w tranzycie”, powodujące wzrost aktywów. Sektor bankowy zwiększył swoje aktywa o 1,1 mld zł. Należności rezydentów z tytułu inwestycji portfelowych spadły o 27,4 mld zł. Rezydenci zmniejszyli swoje udziały głównie z tytułu udziałowych papierów wartościowych. Wycofanie rezydentów z inwestycji portfelowych za granicą związane było przede wszystkim z opisaną likwidacją struktury związanej z tzw. kapitałem w tranzycie.
Ponadto w październiku 2020 r. polskie podmioty nabywały akcje nierezydentów, przede wszystkim jednego z podmiotów, który wszedł na warszawską Giełdę Papierów Wartościowych. Jednocześnie rezydenci zwiększyli swoje aktywa z tytułu dłużnych papierów wartościowych o 3,5 mld zł. Saldo transakcji związanych z pochodnymi instrumentami finansowymi było dodatnie i wyniosło 0,3 mld zł. Dodatnie saldo oznacza odpływ środków z powodu strat sektora przedsiębiorstw na operacjach pochodnych (1,0 mld zł). Strat tych nie zrekompensowały ujemne salda, oznaczające napływ środków, wynikający przede wszystkim z realizacji zysków osiągniętych przez sektor bankowy (0,2 mld zł) oraz sektor rządowy (0,6 mld zł).
Patryk Badyna
Be the first to comment on "Bilans płatniczy"